تحول سنجی مفهوم ملت در دوره قاجار
نویسندگان
چکیده
دوران حکومت قاجار مصادف با شکلگیری اندیشه ملیگرایی در جهان بهتأثیر از انقلاب فرانسه بود. وقوع انقلاب مشروطه، بازتاب ورود این اندیشهها به جامعه ایران بود و ایرانیان که در نظام استبدادی، بندگان پادشاه به شمار میآمدند، خواستار حقوق ملی و شهروندی شدند. مفهوم ملت پس از ورود به ایران در تقابل با تفکرات مختلف، به اشکال متفاوتی تعبیر شد. این مقاله، گوناگونی برداشت از مفهوم ملت را در میان اقشار مختلف روشنفکران، علما، حاکمان، تودههای مردم وگروههای تأثیر گرفته از اندیشههای مارکسیستی بررسی مینماید و به این نتیجه میرسد که هر کدام از گروههای مزبور با توجه به زمینه فکری و تأثیری که از اندیشه ها و محیطهای فکری مختلف گرفتند، مفهوم متفاوتی از ملت در نظر داشتندو در بسیاری موارد، تنها یک جابجایی واژگانی بینمفاهیم رعیت و ملت اتفاق افتاد و ملت به همان مفهوم رعیت بکار رفت.
منابع مشابه
تحول شهرنشینی اراک در دوره قاجار
در زمان فتحعلی شاه قاجار شهری در منطقه عراق عجم توسط یوسف خان گرجی تأسیس شد که «سلطان آباد» نامیده شد. این شهر در این دوره بنا بر اهمیت استراتژیکی، نظامی و اقتصادی رو به پیشرفت نهاده و به یکی از شهرهای مهم تبدیل شد. سلطان آباد، در کشاکش رقابت سیاسی- نظامی میان سلسلههای سلطنتی و خاندانهای مدعی حکومت (زند و قاجار) با انگیزه تأمین امنیت پایتخت و تعمیم سلطه قدرت مرکزی در مناطق تحت نفوذ ایلات و عش...
متن کاملتحول شهرنشینی اراک در دوره قاجار
در زمان فتحعلی شاه قاجار شهری در منطقه عراق عجم توسط یوسف خان گرجی تأسیس شد که «سلطان آباد» نامیده شد. این شهر در این دوره بنا بر اهمیت استراتژیکی، نظامی و اقتصادی رو به پیشرفت نهاده و به یکی از شهرهای مهم تبدیل شد. سلطان آباد، در کشاکش رقابت سیاسی- نظامی میان سلسلههای سلطنتی و خاندانهای مدعی حکومت (زند و قاجار) با انگیزه تأمین امنیت پایتخت و تعمیم سلطه قدرت مرکزی در مناطق تحت نفوذ ایلات و عش...
متن کاملتحول مفهوم مردم، از رعیت تا جمعیت؛ نخستین گامها در راستای جهانی شدن در عصر قاجار
در این مقاله به بررسیِ تحول در نسبت میان حاکمان و مردم در ایران میپردازیم. پیش از سدۀ نوزدهم میلادی، مراودۀ اخلاقی مبتنی بر عدل، غالبترین خصلت عرصۀ سیاست و حکمرانیِ ایرانی بود؛از این منظر، مردم حکومتشدهگانیاند که هویتیابیِ سیاسیِ آنان تنها در دایرۀ کردار شاهان یا حکومتگران امکانپذیر میشد. کنش سیاسی کنشی صرفاً شاهانه و به تبع عادلانه بود و مردم در منزلت رعیّت، صرفاً موضوع کردارهای حاکمان خود ...
متن کاملبازنمایی مفهوم ملت در فضای مجازی
چکیده فرآیند شتابان جهانی شدن بعد از انقلاب صنعتی و پدیده اینترنت و فضای مجازی به عنوان یکی از برآیندهای جهانیشدن در نیمه دوم قرن بیستم، باعث تأثیر در مفاهیم پایهای جغرافیای سیاسی همچون مفهوم ملت، حکومت، مرز، حاکمیت و ... شد و باعث شکلگیری معادلهای مجازی این مفاهیم همچون ملت مجازی، چند هویتی شدن افراد و کم رنگ شدن مفهوم مرز، حاکمیت و ... شد، با توجه به تأثیر این گونه مفاهیم و شکلگیری فضای م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش های تاریخی اسلام و ایرانجلد ۱۰، شماره ۱۹، صفحات ۱۰۱-۱۲۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023